MetamorphosesMachine readable text

Metamorphoses
By P. Ovidius Naso
Edited by: Hugo Magnus

Gotha (Germany) Friedr. Andr. Perthes 1892

Perseus Documents Collection Table of Contents

Funded by The Annenberg CPB/Project

Book 5

Verum ubi virtutem turbae succumbere vidit,
auxilium Perseus quoniam sic cogitis ipsi
dixit ab hoste petam. Vultus avertite vestros,
[180] siqnis amicus adest! et Gorgonis extulit ora.
Quaere alium, tua quem moveant miracula dixit
Thescelus; utque manu iaculum fatale parabat
mittere, in hoc haesit signum de marmore gestu.
Proximus huic Ampyx animi plenissima magni
[185] pectora Lyncidae gladio petit; inque petendo
dextera deriguit nec citra mota nec ultra est.
At Nileus, qui se genitum septemplice Nilo
ementitus erat, clipeo quoque flumina septem
argento partim, partim caelaverat auro,
[190] adspice ait, Perseu, nostrae primordia gentis:
magna feres tacitas solacia mortis ad umbras,
a tanto cecidisse viro: pars ultima vocis
in medio suppressa sono est, adapertaque velle
ora loqui credas, nec sunt ea pervia verbis.

[195] Increpat hos vitio que animi, non viribus inquit
Gorgoneis torpetis Eryx: incurrite mecum
et prosternite humi iuvenem magica arma moventem!
Incursurus erat: tenuit vestigia tellus,
inmotusque silex armataque mansit imago.

[200] Hi tamen ex merito poenas subiere; sed unus
miles erat Persei, pro quo dum pugnat, Aconteus,
Gorgone conspecta saxo concrevit oborto.
Quem ratus Astyages etiamnum vivere, longo
ense ferit: sonuit tinnitibus ensis acutis.
[205] Dum stupet Astyages, naturam traxit eandem,
marmoreoque manet vultus mirantis in ore.

Nomina longa mora est media de plebe virorum
dicere: bis centum restabant corpora pugnae,
Gorgone bis centum riguerunt corpora visa.

[210] Paenitet iniusti tunc denique Phinea belli.
Sed quid agat? simulacra videt diversa figuris
agnoscitque suos et nomine quemque vocatum
poscit opem, credensque parum sibi proxima tangit
corpora: marmor erant. Avertitur, atque ita supplex
[215] confessasque manus obliquaque bracchia tendens,
vincis ait, Perseu. Remove tua monstra tuaeque
saxificos vultus, quaecumque ea, tolle Medusae,
tolle, precor. Non nos odium regnique cupido
compulit ad bellum: pro coniuge movimus arma.
[220] Causa fuit meritis melior tua, tempore nostra.
Non cessisse piget. Nihil, o fortissime, praeter
hanc animam concede mihi: tua cetera sunto.

Talia dicenti neque eum, quem voce rogabat
respicere audenti quod ait, timidissime Phineu,
[225] et possum tribuisse et magnum est munus inerti,
(pone metum) tribuam: nullo violabere ferro.
Quin etiam mansura dabo monimenta per aevum,
inque domo soceri semper spectabere nostri,
ut mea se sponsi soletur imagine coniunx?

[230] Dixit et in partem Phorcynida transtulit illam,
ad quam se trepido Phineus obverterat ore.
Tunc quoque conanti sua vertere lumina cervix
deriguit, saxoque oculorum induruit umor.
Sed tamen os timidum vultusque in marmore supplex
[235] submissaeque manus faciesque obnoxia mansit.

Victor Abantiades patrios cum coniuge muros
intrat et inmeriti vindex ultorque parentis
adgreditur Proetum: nam fratre per arma fugato
Acrisioneas Proetus possederat arces.
[240] Sed nec ope armorum, nec, quam male ceperat, arce
torva colubriferi superavit lumina monstri.

Te tamen, o parvae rector, Polydecta, Seriphi,
nec iuvenis virtus per tot spectata labores
nec mala mollierant, sed inexorabile durus
[245] exerces odium, nec iniqua finis in ira est.
Detrectas etiam laudem fictamque Medusae
arguis esse necem. Dabimus tibi pignera ven.
Parcite luminibus! Perseus ait oraque regis
ore Medusaeo silicem sine sanguine fecit.