De Motu Gravium & Levium




Linda Hall Library Collection Table of Contents



Electronic edition published by Cultural Heritage Langauge Technologies and funded by the National Science Foundation International Digital Libraries Program. This text has been proofread to a low degree of accuracy. It was converted to electronic form using data entry.

Table of Contents

First Page

ROBERTVS TITIVS BVRGEN. IN HIERONYMI BORRI EFFIGIEM.

FRANCISCO MEDICI MAGNO ETRVRIAE DVCI II.

Hieronymus Borrius Deditissimus. S.

BARTHOLOMEO CONCINIO TALLAE, ET PENNAE BERILLVSTRI COMITI,

BENEDICTVS TITIVS ROBERTO F. DVLCISSIMO. S. P. D.

AD HIERONYMVM BORRVM ROBERTVS TITIVS.

IN HIERONYMVM BORRIVM præceptorem philosophorum præstantiss.

Veterum Philosophorum nomina, quorum sententiæ in hoc libro aut recipiuntur, aut exploduntur.

PRIMA PARS PERIPATETICAE DISPVTATIONIS DE MOTV GRAVIVM, ET LEVIVM
   Explicationem exitus quæstionis de Motu gtauium, & leuium esse, non minus difficilem, quam necessariam. Caput I.
  Denecessario tractandorum ordine. Caput II.
   Illis omnibus derelictis, qui nuper phyloso phari cœperunt, ad antiquos vniuersam hanc nostram disceptationem conuertemus. Cap. III.
   Vniuersæ disputationis in suas partes distributio. Cap. IIII.
   Prima pars princeps. Cap. V.
   Elementi definitio breuissime illustratur. Caput VI.
   De numero elementorum. Caput VII.
   Elementa vi, naturaque propria de loco ad locum concitari. Caput VIII.
   Contra Empedoclem, qui dixit terram a celeri cæli conuersione prohiberi, quo minus moueatur. Cap. IX.
   Democriti, Leucippi, & Epicuri indiuidua elementa non casu, nec temere moueri. Cap. X.
   Contra Platonem, & Hermetem Trismegistum, qui chaos illud antiquum finxerunt. C. XI.
   Aduersus immobiles partes consimiles, quas commentus est Anaxagoras. Cap. XII.
   In Parmenidem vbi de necessitate causæ mouentis, deque idearum vanitate agitur. Cap. XIII.
   Redarguuntur illi, qui dicunt materiam esse principium mouendi. Cap. XIIII.
   Omnia corpora, quærecto motu mouentur, esse aut grauia, aut leuia. Cap. XV.
  Veterrimos, qui ante Aristotelem fuere Philosophos de motu, & quiete non recte sensisse. Caput XVI.
   Quam difficile sit definire tum graue, tum leue, & quæ sit causa difficultatis. Cap. XVII.
   Quomodo graue, & leue Plato definierit, & quomodo corpora ex figuris componi debere voluerit. Cap. XVIII.
   Definitio, qua graue, & leue a Platone definitur, exploditur, & corpora nec ex figuris, vt Plato, nec ex numeris vt Pythagoras augmentari posse demonstratur. Cap. XIX.
   Causa redditur, quamobrem nec Anaximander, nec Anaximenes, nec Democritus, nec Leucippus, nec Epicurus sint confutandi, interea tamen breuissime confutantur. Cap. XX.
   Democriti, Leucippi, & Epicuri particularia dicta de grauibus, & leuibus atomis exploduntur. Caput XXI.
  Empedoclem nullam grauitatis, ac leuitatis naturam cognouisse. Cap. XXII.
   Quomodo Aristoteles grauia, & leuia definierit. Caput XXIII.
   Platonis, & cæterorum error in definitione grauium, & leuium ab Aristotele demonstratur. Cap. XXIIII.
   Explicatur nexus argumentorum Platonis, qui de graui, & leui perperam egit. Cap. XXV.
   Quomodo Plato, & Aristoteles dum grauia, & leuia definiunt, conciliari possunt. Cap. XXVI.
   Quamobrem ignis est absolute leuis, & terra absolute grauis, media autem elementa sunt comparate grauia, & leuia. Cap. XXVII.
   Vtra definitionum sit potior; an ea, quæ per quietem, an ea quæ per motum datur. Cap. XXVIII.
   Quæ Themistius contra Aristotelem scripsit de grauium, & leuium definitione. Cap. XXIX.
   Quæ Auerroes contra Themistium pro Aristotele grauia, & leuia, quam optime definiente. Caput XXX.
   Quæ Themistius aduersus secundam hypothesim paullo ante descriptam. Cap. XXXI.
   Quæ pro Aristotele contra Themistium ab Auerroe scribantur. Cap. XXXII.
   Exitus argumentorum, quibus Themistius Aristotelis definitiones labefactare conatur, dum grauia, & leuia definit, explicatur. Cap. XXXIII.
   Difficultas soluitur, qua probari posse videtur, elementa dum quiescunt, elementa non esse, sed tantum, dum mouentur. Ca. XXXIIII.
   Quid sit, elementa a se per se moueri: in quo de multiplici mouendi principio. Cap. XXXV.
   Ex his, quæ hactenus disputata fuerunt, totius conquisitionis caput explanatur. Cap. XXXVI.

FERDINANDO MEDICI CARDINALI AMPLISSIMO.

SECVNDA PARS PERIPATETICAE DISPVTATIONIS, DE MOTV GRAVIVM. ET LEVIVM
   Secunda pars princeps, in suas & ipsa partes distribuitur. Caput I.
   Nec Epicurum, nec Anaximenem, nec alios, qui infinitatem in mundum introduxerunt, esse confutandos, interea tamen breuissime confutantur. Cap. II.
   Aduersus Pythagoram, qui terram in cælo, & ignem in medio posuit. Cap. III.
   Contra Heraclydem, Nicætum, Aristarcum, Zenophanem, Phylolaum, Thaletem, & alios, qui diuersa de terræ quiete, ac motu dixerunt. Cap. IIII.
   Aduersus Anaximenem, Anaxagoram, Democritum, & alios, qui dixerunt: latitudinem causam esse, quamobrem terra quiescat. Caput V.
   Empedoclis falsa sententia tollitur, qui dixit a celerrima cæli rotunda conuersione terram ad centrum trudi, & in centro quiescere. Caput VI.
   Anaximander confutatur, qui terram dixit in medio manere, quia ab extremis æqualiter distat. Caput VII.
   Illorum falsa sententia refellitur, qui terram circum medium moueri rebantur, & Heraclytea opinio euertitur, qui bonum, & malum causas esse censuit, a quibus ignis rerum omnium materiale principium, vt & alia omnia moueantur. Caput VIII.
   Contra Chaos antiquum Hesiodi, Platonis, & Hermetis Trismegisti, de quo supra capite primæ partis vndecimo nonnulla ex parte egimus. Caput IX.
   Aduersus Ideas Platonis, mathematicas Pythagoræ formas, Pseusippi imperfecta principia, Empedocleam pacem, atque discordiam. Cap. X.
  Oppugnatur Anaxagoræmens, Democriti fortuna, Anaximandri principium infinitum, a quorum nullo elementa moueri possunt. Caput XI.
   Ab anima mundi Platonis, ab Orphei Ioue, ab amore Hesiodi, elementa moueri non posse. Caput XII.
   Secunda particula secundæ partis. Cap. XIII.
   Prima particula secundæ particulæ secundæ partis, in qua de materia, & forma, quæ duo sunt perpetiendi, & agendi principia. Cap. XIIII.
   Quid conueniat inter Aristotelem, Platonem, atque Pythagoram, dum de his duobus agendi, & patiendi principiis loquuntur; & quid inter illos intersit. Cap. XV.
   De duobus formarum generibus, quorum alterum formas materiales, alterum vero formas a materia prorsus immunes complectitur. Caput XVI.
   Quomodo actio a forma, & perpessio a materia nascatur. Cap. XVII.
  Detriplici elementorum facultate. Cap. XVIII.
   Quomodo elementa eadem sursum, & deorsum natura, & contra naturam ferantur. Cap. XIX.
   Secunda particula secundæ particulæ, secundæ partis, & est prima propositio, qua quæstionis exitus explicatur. Cap. XX.
   Quomodo elementa ab eo moueantur, quod impedimentum remouet, & est secunda propositio. Cap. XXI.
   Elementorum locus elementa mouet: & est tertia propositio. Caput XXII.
   Quæ Themistius contra Aristotelem. Cap. XXIII.
   Quæ Auerroes contra Themistium. Cap. XXIIII.
   Medium simplicia elementorum corpora mouent & est quarta propositio. Cap. XXV.
   Medium motum, & vtile, & necessarium esse in motu elementi. Cap. XXVI.
   Quæ Auerroes contra doctissimum Auenpacem præceptorem pro Aristotele scripserit. Cap. XXVII.
   In spacio inani si illud daretur, nulla esset resistentia. Cap. XXVIII.
   An priusquam medium, elementum in medio moueatur. Cap. XXIX.
   Totum elementum a toto elemento mouetur, & est quinta propositio. Cap. XXX.
   Totum elementum se per accidens mouet: & est sexta propositio. Cap. XXXI.
   Elementa a se per se moueri, & est septima propositio. Cap. XXXII.
   Elementorum motum non a materia, quæ est principium, quod patitur, sed a forma, quæ est principium, quod agit, dici naturalem. Cap. XXXIII.
   Forma elementi materiam eiusdem elementi mouet: & est octaua propositio. Cap. XXXIIII.
   Totum elementum a propria illius forma per se primo mouetur, & est nona propositio. Cap. XXXV.
   Ex demonstratione Aristotelis nona propositio confirmatur. Cap. XXXVI.

HIERONYMVS BORRIVS PETRO VICTORIO. S.

TERTIA PARS PERIPATETICAE DISPVTATIONIS DE MOTV GRAVIVM. ET LEVIVM AVCTORE HIERONYMO BORRIO
   Propositæ quæstionis tertia pars princeps, in qua contra primam propositionem argumenta nonnulla feruntur. Cap. I.
   Contra secundam propositionem secundæ partis, in qua elementorum motus per accidens ad per se motum redigitur. Cap. II.
   Contra tertiam secundæ partis propositionem, in qua modus, quo ad locum elementa mouentur, copiose disputatur. Cap. III.
   Quæstio de proprio elementorum loco explicatur. Caput IIII.
   Elementa nec trahi, nec pelli, in quo de magnete ferrum ad se trahente. Cap. V.
   Contra quartam secundæ partis propositionem aerem in proprio loco grauem, & leuem esse demonstramus. Caput VI.
   Quæ Themistius contra Aristotelem, & quæ Auerroes contra Themistium, de aeris grauitate dixerint. Caput VII.
   Ex doctrina Aristotelis exitus quæstionis illius explicatur, quæ capite sexto extiterat. Caput VIII.
   Quare Medicorum cucurbitulæ aquam, & carnem, non autem terram sursum trahant. Caput IX.
   Quamobrem lata grauium corpora, vt mineralium quorumdam laminæ aquæ nonnumquam supernatant, minora vero eorumdum corpuscula summergantur. Cap. X.
   Exitus nouæ quæstionis explicatur. Caput XI.
   Reditus ad exemplum vtris illius, de quo supra capite sexto diximus. Cap. XII.
   Quomodo elementorum motus a medio pendeat. Cap. XIII.
   Quas ob causas quod natura mouetur velocius in fine, quam in principio apud Platonem, & Thaletem Milesium moueatur. Caput XIIII.
  Hypparci, Leucippi, & Iamblici opiniones tolluntur. Caput XV.
   Quæ sint veræ Peripateticorum cauæ, propter quas ea, quæ natura mouentur, velocius in fine, quam in principio moueantur. Caput XVI.
   Vtrum elementorum motus in momento fieri possit. Caput XVII.
   Vtrum grauitas, & leuitas infinita detur. Caput XVIII.
  Auenpacis argumentum adæquam lancem expenditur, quod quarto Physicorum ab Auenpace texitur. Caput XIX.
   Vtrum totum elementum ab eiusdem forma, seu materia moueatur, quod ad quintam secundæ partis impositionem pertinet. Caput XX.
   Vtrum forma simplex simplicis elementi a se per se proprie moueatur, quod ad sextam secundæ partis propositionem spectat. Cap. XXI.
   Vtrum elementum simplex a se per se moueatur, quod in septimam secundæ partis propositionem conuertitur. Cap. XXII.
   Vtrum forma elementi per se materiam moueat, & octauam secundæ partis propositionem respicit. Caput XXIII.
   Vtrum elementa se per se, & primo mouere possint, quod ex nona secundæ partis propositione pendet. Cap. XXIIII.
   Demonstratio, quam Aristoteles libro septimo Physicorum literis consignauit, ad veritatis trutinam expenditur. Cap. XXV.

INDEX SECVNDVM CAPITA EORVM, QVAE TOTO OPERE CONTINENTVR.
  INDEX PRIMAE PARTIS.
  INDEX SECVNDAE PARTIS.
  INDEX TERTIAE PARTIS.

TYPOGRAPHVS LECTORI S.